Vanwege de coronapandemie gaat Nederland vanaf half maart grotendeels in lockdown. Ziekenhuizen zien het aantal opnames van patiënten met COVID-19 snel toenemen. Artsen en verpleegkundigen van de intensive care van het UMC Utrecht werken met man en macht om patiënten te behandelen en verzorgen. Mede door beperkingen in het bezoek, is het ook voor familieleden van ic-patiënten een zware tijd. In die periode vormen klinisch genetici en physician assistants een belteam bij de intensive care. Het maatschappelijk werk van de afdeling genetica staat patiënten bij op de COVID-afdeling.

Begin april start een team klinisch genetici en een physician assistant met het bellen van familieleden om hen een medische en sociale update geven over hun naasten: patiënten met COVID die, veelal diep in slaap, op de intensive care (IC) liggen. De intensivisten komen hiervoor tijd tekort. Zo ontstaat het idee voor een belteam vanuit de afdeling genetica. “Onze ruime ervaring met moeilijke gesprekken met patiënten en hun familieleden komt daarbij goed van pas”, vertelt klinisch geneticus Klaske Lichtenbelt.

Na een spoedcursus intensive care wordt het belteam al snel uitgebreid naar ruim twintig klinisch genetici (in opleiding) en twee physician assistants. Op de COVID-nazorgpoli blijkt gelukkig dat familieleden de dagelijkse gesprekken met update tijdens de eerste golf zeer hebben gewaardeerd. Ook in het najaar, tijdens de tweede coronagolf, is het belteam daarom weer actief geworden. Een van de klinisch genetici: “Het geeft positieve energie om samen op deze manier een steentje te kunnen bijdragen aan de zorg voor COVID-patiënten in het UMC Utrecht.”

Overgeplaatst uit Brabant

Steven van Essen, normaal gesproken gespecialiseerd maatschappelijk werker op de afdeling genetica, is vanaf het begin betrokken bij de psychosociale zorg voor patiënten met corona. “De coronacrisis is óók een contactcrisis”, vertelt hij. ”En patiënten met COVID-19 hebben het mentaal al zwaar. Een ic-opname kan traumatisch zijn. Patiënten zijn vaak overgeplaatst, bijvoorbeeld uit Brabant. Ze zijn in Tilburg in slaap gebracht en worden weken later in Utrecht wakker.” 

In dit interview vertelt Steven ook dat hij ziet dat iedereen in het ziekenhuis in tijden als deze een extra stap zet. “Een mooi voorbeeld hiervan is dat de artsen van de afdeling genetica de intensivisten op de ic ondersteunen met het bellen van familieleden om hen op de hoogte te houden. Belangrijk werk, want het thuisfront wordt heen en weer geslingerd tussen vertrouwen houden op herstel en zich voorbereiden op een mogelijk afscheid. Een initiatief als dit geeft ook de mensen thuis de aandacht die zij verdienen.”

Foto: geestelijk begeleider Jesse Gruiters (links) en maatschappelijk werker Steven van Essen.